Baba ve Piç adlı kitabında Basın yoluyla Türklüğü aşağıladığı iddiasıyla Türk Ceza Kanunu nun (TCK) 301 inci maddesinden yargılanan yazar Elif Şafak beraat etti. Şafak ın katılmadığı davada bazı gruplar yazarı protesto etti.
 
Yazar Elif Şafak (Sağlık) hakkında “Baba ve Piç” adlı kitabında “basın yoluyla Türklüğü aşağıladığı” iddiasıyla açılan dava beraatle sonuçlandı.
Geçen cumartesi günü bir kız çocuğu dünyaya getiren Elif Şafak, duruşmaya sağlık nedenlerinden dolayı katılmadı. Elif Şafak’ın davasında savcının Ceza Muhakemeleri Yasası’nın 193. maddesine göre istediği beraat mütalaasının ardından hâkim Şafak’ın beraat etmesine karar verdi. Dava, sanık katılmadığı halde beraat kararı çıkan ilk dava oldu.

Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi nde dün saat 10.30 sıralarında başlayan duruşmaya, sanık Elif Şafak katılmadı. Şikâyetçi avukatlarının hazır bulunduğu duruşmada, Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Eşbaşkanı Joost Lagendijk ile Uluslararası Yazarlar Birliği (PEN) temsilcilerinin yanı sıra Murathan Mungan, Oral Çalışlar, İpek Çalışlar gibi yazarla çok sayıda avukat da davayı izledi. Duruşmaya sadece Anadolu Ajansı muhabiri ile bazı yabancı gazeteciler alındı.
 
Adliye önünde arbede çıktı
Davanın, Şafak ın beraatıyla sonuçlanmasından sonra Büyük Hukukçular Birliği Başkanı Avukat Kemal Kerinçsiz, kendisini destekleyen grupla birlikte Beyoğlu Adliyesi önünde açıklama yapmak istedi. Bu sırada adliye önünde Elif Şafak a destek vermek amacıyla bekleyen başka bir grupla başlayan sözlü sataşma, arbedeye dönüştü. Birliğe bağlı avukatlar, "Komünist ve PKK yanlısı" diye adlandırdıkları grup tarafından saldırıya uğradıklarını savunarak bu kişilerin gözaltına alınmasını istedi. Elif Şafak ı protesto eden gruplardan biri de İstanbul Şehit Anaları Derneği oldu. Büyük Hukukçular Birliği kararı temyiz edeceğini bildirdi.

Davayı izleyen Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Eşbaşkanı Joost Lagendijk, Başbakan Erdoğan a çağrıda bulunarak ifade özgürlüğünün önündeki engellerin kaldırılmasını istedi.
Lagendijk, "Elif Şafak ın beraatı, hükümeti Bakın bir şey olmadı demeye sevk etmemeli. Çünkü 301. madde var oldukça böyle davalar açılacak ve bu madde Türkiye nin AB yolunda çıkarlarını her zaman zedeleyecek. Hükümet, 301 i tamamen kaldırmalı” dedi. Lagendijk, hükümetin 1-2 ay içinde 301. maddede değişiklik veya kaldırılması için adım atacağı konusunda iyimser olduğunu belirterek "301. madde Elif Şafak davasında olduğu gibi saçmalıklar a yol açıyor" diye konuştu.
 
Büyük Hukukçular Birliği şikâyet etmişti
Beyoğlu Cumhuriyet Başsavcılığı, Büyük Hukukçular Birliği Başkanı Kemal Kerinçsiz in şikâyeti üzerine Metis Yayınları ndan çıkan “Baba ve Piç” adlı kitapla ilgili “basın yoluyla Türklüğü aşağılama” suçundan Elif Şafak hakkında soruşturma başlatmıştı.

Savcılık, soruşturma sonucu yazar Şafak, yayıncı Hüseyin Semih Sökmen ve çevirmen Aslı Biçen hakkında “kovuşturmaya yer olmadığına” karar vermişti. Ancak İstanbul 7. Ağır Ceza Mahkemesi, “Delillerin takdiri, kullanılan kelimeler, yazı içeriği ile suç unsurlarının mahkemesince değerlendirilmesi gerektiği” görüşüyle Kerinçsiz in karara yaptığı itirazı kabul etti. Bunun üzerine Beyoğlu Cumhuriyet Başsavcılığı nca hazırlanan iddianamede, kitabın bazı bölümlerinde kullanılan ifadelerle Türklüğün aşağılandığı savunuldu.

Bu nedenle Şafak ın, 5237 sayılı TCK nın 301/1. maddesinde düzenlenen ”Türklüğü, Cumhuriyeti veya Türkiye Büyük Millet Meclisi ni alenen aşağılayan kişi 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır” hükmü uyarınca cezalandırılması istendi.

İddianamede, diğer şüpheliler hakkında ise kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği belirtildi. 
 
Bize yakışmayan bir davaydı
Davayı izleyen Elif Şafak ın eşi, Referans Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Eyüp Can Sağlık, "Bize yakışmayan bir davaydı. Roman kahramanlarını yargılayan bir ülke konumuna düşmek Türkiye nin hak ettiği bir şey değil" diye konuştu. Büyük Hukukçular Birliği avukatlarının mahkeme salonunda ortamı terörize ettiklerini belirten Sağlık, "Hakaretler ve vatan haini gibi birtakım yargılamalar kullandılar. Hatta yargıcın bile objektif olmayacağı gerekçesiyle çekilmesini talep ettiler" dedi. Sağlık, bu davanın sanık katılmadığı halde beraat kararı çıkmış ilk dava olduğunu belirterek "Bu açıdan da örnek bir dava. Avukatlar bu bilgiyi veriyor. Sanıyorum Orhan Pamuk davasında yaşananlar göz önüne alındı ve böyle bir sonuç ortaya çıktı" açıklamasını yaptı.
 
Beraat kararı memnuniyet verici
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, yazar Elif Şafak ın beraatından memnuniyet duyduğunu söyledi. Erdoğan, “Karar tabii ki, benim açımdan memnuniyet verici. Özellikle de orada ifadesini bulan ve şu anda da gündeme giren konu zaten Elif Hanım ın bir düşüncesi değil, sadece nakildi. Bu naklin maalesef bu şekilde değerlendirilmesi hakikaten üzücüydü. Dün (çarşamba) akşam da Elif Hanım ı aradım, doğumu sebebiyle kendisine sağlık, afiyet diledim. Konuyla ilgili olarak da bu sürece yönelik düşüncelerimi kendisiyle de paylaştım" dedi. Erdoğan, 301. madde konusunda ise "İktidarıyla muhalefetiyle tekrar oturulur konuşulur. Çünkü bu tür kanunlar ilanihaye, kalıcı olan şeyler değil" diye konuştu.
 
Dünya duruşmayı yakından izledi
Elif Şafak davası dünya basını tarafından da yakından izlendi.
ABD Büyükelçisi Wilson, Elif Şafak davası kararı ile ilgili olarak “Samimiyetle, haberleri duyunca rahatladım. Bu davaların, ifade özgürlüğüne ilişkin sonuçları konusunda Türkiye ve yurt dışında çok kaygı yarattı” dedi. Türkiye’de ifade özgürlüğünü güçlendiren adımların atılmasını istediklerini belirten Wilson, Şafak davası kararını “iyi bir adım, iyi bir örnek” olarak nitelendirdi.

Washington Post gazetesi, haberi, "Türkiye nin önde gelen yazarı beraat etti" başlığıyla verirken adliye önündeki protestolara dikkat çekti. İngiliz Guardian gazetesi ise TCK nın 301. maddesiyle ilişkili bir davada bir hâkimin ilk kez beraat kararı açıkladığına vurgu yaptı.

AB den yapılan açıklamada ise Şafak ın beraatı memnuniyetle karşılanırken 301. maddenin değiştirilmesi istendi. AB Komisyonu nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn in Sözcüsü Krizstina Nagy, AB standartlarına ulaşılması için 301 ve benzeri "muğlak dille kaleme alınmış maddelerin değiştirilmesi gerektiğini" belirtti. İngiliz BBC televizyonu ise geçtiği haberlerde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ın TCK nın 301 inci maddesinin gözden geçirilmesini istediğine vurgu yaptı.

Referans, 22.09.2006