Newsxchange Konferansında Erdoğan ve Elif Şafak a 301 inci Madde Soruldu...

Başbakan Erdoğan AP tarafından düzenlenen uluslararası NewsXchange konferansında yabancı gazetecilerin 301`inci madde ile ilgili eleştirel sorularına da muhatap oldu. Erdoğan bir Fransız gazetecinin sorusunu yanıtlarken 301`inci maddenin benzerlerinin hatta aynısının AB üyesi ülkelerde de bulunduğunu ifade ederek, ¨Öncelikle şunu ifade etmek istiyorum. 301 sadece Türkiye`de olan bir madde değil. 301`in aynısı AB üyesi ülkelerin hemen hemen hepsinde var. Burada bizden sadece TCK hazırlanırken bu kanunda 4`üncü fıkra vardı ki, bu fıkra `eleştirel yaklaşımlar saklı kalmak kaydıyla` ifaadesiydi, bunun 301`inci maddeye konması istenmiştir. Türklük ile ilgili maddeye gelince, o madde AB üyesi ülkelerde Polonya milleti, İspanya milleti şeklinde geçiyor, bizde ise bu `Türklük` ifadesiyle yer almıştır. Aradaki fark sadece budur. Fakat 4`üncü madde, yani `eleştirel yaklaşımlar saklı kalmak kaydıyla` maddesi, AB üyesi ülkelerden bize önerilmiş, hatta ana muhalefet partisinin bizim partimizden bir arkadaşımızla ortak olarak verdikleri bir teklifle, bu kanun maddesi çıkarılırken maddeye ilave edilmiş, böylece yargıcın burada karar vermesini daha da rahatlatmıştır¨ dedi. O günden bugüne kadar, Avrupa`dan herhangi bir ses çıkmadığını söyleyen Erdoğan, ¨Maddenin kendisinde değildir bu sıkıntı. Sıkıntı mahkemeden verilen kararlardadır. Burada mahkumiyet kararları verildiği gibi, mahkumiyet kararlarından daha çok beraat kararları da verilmiştir. Bunlar sayısal olarak bbenim elimde var, bunu da vufrgulamak istiyorum. Biz yasama organı olarak ne yaparsak yapalım iş eninde sonunda yargının elinde olacaktır. Yargı, kendi marevra alanı içerisinde kendi kararını verecektir. Nitekim ifade özgürlüğünden dolayı bizim üzerimize yüklenirken o zaman ben sizlere sorayım: Şu anda Fransa`da ifade özgürlüğü sebebiyle Ermeni soykırımı noktasında `böyle bir şey olmamıştır` diyen bir kişinin, cezalandırılmasının, mahkum edilmesinin niye karşısında durmuyoruz? Niye onun karşısına dikilmiyor kimse, hani Fransa özgürlükler ülkesiydi? Gaurody niye mahkum edildi? Gaurody düşüncesinden dolayı mahkum edildi ve Fransa şu anda AB üyesi. Niye bunun üzerinde durulmuyor. Lütfen, buralarda daha objektif olmak zorundayız. Eğer objektif olursak önümüz açılacaktır. Olay kanun maddesi değildir. Olay tamamen bu kanun maddelerinden hareketle bu kararları verenlerdedir¨ diye konuştu.

Elif Şafak`ın da salonda bulunduğunun hatırlatılması üzerine bir Fransız gazeteci bu kez yazdığı Baba ve Piç romanı nedeniyle 301`inci maddeden yargılanan Elif Şafak`a bir soru sormak istediğini belirtti. Şafak`a bu TCK`nın bu maddesi nedeniyle mahkeme önüne çıktığı hatırlatıldı, daha sonra da bugün Türkiye`de yazar olmanın ne ifade ettiği soruldu. Yazar Şafak, Türkiye`de bir romancının ¨romancıdan daha fazlası¨ olduğu şeklinde bir yaklaşım olduğunu ifade ederek, romancının bir kamusal figür olduğunu kaydetti. Elif Şafak, 301`inci maddeden yargılanmanın ne demek olduğuna dair bir kaç şey söyleyebileceğini belirtti ve sözlerine şöyle devam etti: ¨301 bazen yazarların, yayıncıların hatta bazen çeevirmenlerin de mahkeme önüne çıkarılmasına sebep olan bir madde. Ben de bu yüzden yargılandım ama benim durumumda biraz sıra dışı bir durum da var. Çünkü yargılandığım kitap bir roman. Daha özel olarak yargılanmama sebep olan şey, romandaki Ermeni karakterlerin sözleriydi. Temel olarak bence 301`inci madde etrafında dönen tartışmaların sebebini `fikir çatışması` olarak adladırmamız mümkün. Bir taraftan Türkiye`de devletin ve devlet çıkarlarının korunması gerektiğini düşüneenler olduğu gibi diğer tarafta esas olarak bireyin ve sivil toplumun korunması gerektiğini söyleyenler var ve ben de böyle düşünüyorum. Bana sorarsanız 301`inci madde bir sorundur. İronik bir tarafı da var tabii. Türkiye`de hukuk sisteminde yapılacak reformaların bir parçası olarak ortaya çıkan bir düzenlemenin parçası. Tuhaf bir biçimde formüle edilmiş bir madde. Aslında ileriye doğru atılan bir adımın parçası olarak görülüyordu, AB standartlarında ve AB`nin de talepleri doğrultusunda. 159`uncu madde ile karşılaştırıldığında farklı bir durum çıkıyor ortaya... Türklüğü aşağılamak herkese göre değişik anlamlar ifade edebilir. Burada daha önce sözünü ettiğim devlet çıkarlarını birey çıkarlarına karşı kollama mantalitesi baskın çıkıyor. Yanlış anlamalara ve yanlış kullanıma açık bir madde.¨

Türkiye`de yazar olmanın ne demek olduğunu anlatırken de yazar, özellikle mahkeme sürecinde sivil toplumdan, kadın kuruluşlarından çok büyük destek gördüğü için kendisini yalnız hissetmediğini belirterek, bir taraftan da Türkiye`de sivil toplumun ne kadar dinamik olduğunu görebildiğini, diğer yandan da aslında bir şeylerin Türkiye`de değiştiğini gösterdiğini söyledi. Şafak sözlerini , ¨Bütün bu olanlar Türkiye`de her şeyin olduğu yerde durduğunu değil, tam tersine bir şeylerin değişmekte olduğunun göstergesidir. Her ne zaman toplumsal bir değişim yaşanırsa bu değişiklikler karşıtları ile birlikte kendisini gösterir. Bu tepkileri gösterenler de aşırı milliyetçiler¨ diyerek bitirdi. Elif Şafak`ın fikirlerine saygı duyduğunu belirten başbakan Erdoğan da, 301`in AB ülkelerinde benzerlerinin hatta aynısının bulunduğunu tekrarladı. (Doğan Haber Ajansı)

03.11.2006