Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Türkiye eğitim kurumlarında süregiden başörtüsü yasağını onaylaması kimi çevreleri pek memnun etti.

Ne de olsa böylelikle bir taşla birden fazla kuş vurulmuş oldu. Statüko aynen korundu bir yandan, Avrupa katında cevaz alındı bir yandan, Batılılığımız ispatlandı beri yandan. AİHM Büyük Dairesi bire karşı on altı gibi ezici oy çokluğuyla bu yasağın sürmesinin Türkiye’deki laik sistemin korunmasına yarayacağına hükmettiler. Bence bu işe en çok, maalesef “Kemalizmi elitizmle karıştıran” kimi kadın üniversite öğretim üyeleri sevindiler. Bilhassa kendilerine tepeden inme bir ‘aydınlanmacı’ rol biçenler. Bilhassa türbanlı öğrencileri ikna odalarına sokmaya kalkacak zihniyettekiler... Geri kalanlar sevinmedi. Ben sevinmedim.

“Bırakırsak her yeri ele geçirecekler.” diye yazmış bir okurum. Ardından beni “İslamcılara yumuşak davranmakla, onların gerçek yüzünü görememekle” itham etmiş. “Onlar” kim, “biz” kim, ne zaman nasıl ve niye gene böyle bölündük kategorilere anlamak kabil değil. Türkiye’de hemen hemen her evde, altsınıf, üst sınıf, orta sınıf dahil, başı örtülü kadın akrabalar ile başı açık kadın akrabalar beraber yaşar, aynı yaşam alanını paylaşırlar. Anne kapalı, kızı açıktır mesela. Ya da abla kapalı, kız kardeş açık. Ya da kaynana kapalı gelin açık. Ya da bir elti kapalı bir elti açık. Aile sofralarında başı açıklarla başı kapalılar yan yana oturur. Ev sahibesi kapalı misafirler açıktır mesela. Komşulardan birinin başı açık, ötekininki kapalıdır ya da. Kadın günlerinde, kalabalık meclislerde, bayram ziyaretlerinde, gündelik yaşamın her alanında iç içe yan yanadır başı açık kadınlarla kapalı kadınlar. Dışarıdan bakanların kolay kolay anlayamayacağı ama kendi içinde doğallığı olan bir sentez vardır. Bu sentezi tanımayanlar kendi toplumlarını tanımıyorlar demektir. Hal böyle iken, bir cetvel alıp elimize, bölmek yapay bir çizgi uyarınca, çizginin bir tarafındakileri “medeni” geri kalan tarafındakileri ise “gerici” ilan etmek, nasıl bir gaflet?

Bu memleketin elitleri kendi toplumlarından utanıyor. Ellerinde yapay ayrımlar başı açık kız öğrencileri üniversite eğitimine layık, başı kapalıları “uygunsuz” addediyor. Toplumun kendisinde olmayan bir ayırım ve ayırımcılık, alabildiğine yapay kategoriler ve tepeden inme kurallar aracılığıyla yaratılıyor. Bu işten en çok kadınlar zarar görüyor. Aynı fikirlere sahip bir erkek elini kolunu sallaya sallaya üniversite kapısından içeri girerken, kadınlar kendi içlerinde kategorileştirilip durduruluyor.

“Zannediyor musunuz ki; sizin onlara tanıdığınız türban özgürlüğünü onlar mini etek hakkı olarak başka kadınlara tanıyacaklar?”

Korkularla büyüdük büyütüldük. Türkiye”nin üç tarafının denizlerle dört tarafının düşmanlarla çevrili olduğunu, güzide memleketimizin domino taşı gibi hassas bir dengede durduğunu, velhasıl bir taşı kıpırdatınca bütün sistemin çökeceğini zannederek. Kendi içimizden korkmayı öğrendik, kendi insanımızdan korkmayı öğrettik çocuklarımıza.

“Türkiye henüz bu tür özgürlüklere hazır değil. Bizim iyi niyetle verdiğimiz özgürlükleri, onlar fırsatı ele geçirir geçirmez her türlü özgürlüğü ortadan kaldırmak için kullanacaklar.” diye de bir ihtarla noktalamış mektubunu okurum.

Benim bildiğim özgürlüğe hazır olmayan millet yoktur. Adem oğlu Havva kızları özgürlüğün ne olduğunu bilirler. İnsan daima hazırdır özgürlüğe.

Özgürlüğe hazır olmayan milletler değil, devletlerdir ancak.

20.11.2005