Kendi içimizdeki siyasi ve toplumsal tartışmalar-gelişmeler o kadar sıcak ve yoğun ki çoğu zaman dünyada ne olup bittiğini takip etmeye fırsat bulamıyoruz. Oysa bu arada dünya “küresel ısınmadan açlık sorununa kadar pek çok temel meseleye çözüm bulmaya çalışıyor.

Tüm insanlığı ilgilendiriyor bu sorunlar. İki açıdan. Hem vicdani olarak ilgilendiriyor. Hem de pratik açıdan. Vicdani bakımdan hiçbirimizin dünyanın bir başka yerinde yaşanan açlığa ya da felakete duyarsız kalmak gibi bir lüksümüz yok. Ama bir de işin hakikati var. Bir ülkede yaşanan ekonomik sıkıntı bir başka ülkenin ekonomisini etkiliyor. Artık dünyada hiçbir toplum yalıtılmış değil.

Bu yakınlarda Kopenhag’da Dünyayı Bekleyen Acil Sorunlara Acil Çözümler bulabilmek için son derece önemli bir girişim oldu. Ne yazık ki bizim basında yeterince ele alınmayan. Bu konferansın hazırlık aşamasında içlerinden beşi Nobel Ödüllü olan, sekiz mühim ve meşhur ekonomistten, önümüzdeki dönemin en acil sorunlarını ve olası çözüm önerilerini bir liste halinde hazırlamaları istendi. Otuz önerilik listeler çıktı ortaya. Ardından 50 kişilik uzmanlar ekibi bu listeleri aldı ve nasıl hayata geçirilebileceği üzerinde çalışmaya başladı. “Kısıtlı bir bütçe ve kıt kaynaklarla dünyanın kanayan yaralarını nasıl azaltabiliriz?” sorusuna cevap arandı. Ve en nihayetinde geçtiğimiz hafta yapılan Kopenhag Konferansı’nda bu çalışma tüm dünyaya sunuldu. Bakalım en çok vurgulanan ve önümüzdeki dönem dünyanın başına dert olmaya en fazla aday meselelerin neler olduğuna:

Öncelikle açlık. Açlığın bir görünen, bir de görünmeyen yüzü var. Görünen yüzü, bilhassa Afrika kıtasından kameralara sık sık yansıyor. Bir deri bir kemik çocuklar, yatakta hasta insanlar, dinmeyen sefalet. Ama görünmeyen yüzü daha az ürkütücü değil. Bugün dünyada iki milyardan fazla insan yeterince beslenmiyor, demir başta olmak üzere temel maddelerin eksikliğini çekiyor. Bu önemsiz bir ayrıntı gibi görünebilir. Oysa temel bir eksiklik ve hem çocuklarda hem yetişkinlerde zekâ gelişimini baltalıyor, zincirleme pek çok hastalığın ortaya çıkmasına sebep oluyor. Herkese eşit ölçüde ve düzenli olarak A vitamini, çinko ve demir hapları vererek insanların ve insanlığın geleceğinde yaşamsal bir fark yaratmak mümkün!

Açlıktan sonra çocukların en bilinen hastalıklara karşı korunma, aşı olma şansından yoksun bırakılmaması, kız çocuklarının okuma haklarının ellerinden alınmaması ve kadınların hem anne hem birey olarak çok daha iyi şartlara kavuşturulmaları öncelikli maddeler olarak yer alıyor Kopenhag listelerinde.

Kopenhag’daki konferans insanlığın karşılaştığı ve karşılaşacağı makro sorunlar karsısında küçük bir adım şüphesiz. Ama bir o kadar önemli. Zira dinsel, ulusal, bölgesel, bireysel ve ekonomik farklılıkları, çıkar tartışmalarını bir kenara bırakarak, akademisyenlerin, ekonomistlerin, uzmanların girişimleriyle tüm insanlık için ortak adımlar atılabileceği fikrinden hareket ediyor. Bir yanıyla iyimser ve ütopik belki. Ama bu ütopyalardan da vazgeçersek insanlık daha geri bir noktaya kayacak. Sadece ekonomik ya da toplumsal olarak değil, vicdan bakımından da.

08.06.2008