Frankfurt Kitap Fuarı nda bir salon düşünün. Bir sergi salonu. Baştan ayağa fotoğraflarla süslenmiş. Her fotoğrafın altında bilgiler yazılı. Kitaplardan, hayatlardan kesitler. Etkileyici, hafızada kalan görüntüler. Yazar ve şairlerimizin fotoğraflarından oluşan devasa bir sergi bu. Binlerce kitap arka planda.

Salona giren Almanlar da Türkler de sessiz, meraklı, yarı şaşkın bakıyorlar duvarlara, panolara. Belki de uzun süre çıkamıyorlar etkisinden. Böyle bir salonda dolaşırken, Osmanlı son dönemden günümüze dek uzanan bir yolculuğa çıkıyoruz. Namık Kemal, Ahmet Rasim, Ahmet Haşim, Fatma Aliye Hanım, Halide Edip Adıvar, Yahya Kemal,... Tek tek, isim isim, hikâye hikâye yazar ve şairlerimize bakarken, nedense çok kolay unuttuğumuz bir hakikat dikiliveriyor karşımıza: Bu topraklarda edebiyatın ne kadar eski bir mazisi var. Ve bizler, bugün yazar ve şair olan hepimiz, bir sürekliliğin parçasıyız. Mazisi derin bir akış, bir edebiyat nehri içinde yüzdüğümüz.

Oysa bizler kendimizi özel sanmayı severiz. Hem özel hem farklı. Kendimizi çağımızdan ve başkalarından ayrı sanmak isteriz. Halbuki hepimiz bir dönemin, bir mekanın, bir kültürün ürünüyüz. Böyle bir salonda yürürken insan bir kez daha idrak ediyor bu hakikati. Ve heyecanlanıyor, kıvanç duyuyor böyle bir edebi akışın parçası olmaktan.

Tuna Kiremitçi ile buluşuyoruz burada. Kamera karşısında. Sekiz ayrı Avrupa diline çevrilecek bir kültür sohbeti için bir aradayız. Fransız televizyoncu sorularını yöneltiyor. Biz elden geldiğince cevaplıyoruz. Dört temel soru var televizyoncunun odaklandığı: "Türk edebiyatının bugününü nasıl değerlendiriyorsunuz? Edebiyatınızın yurtdışında çok daha iyi tanınmasını arzuluyor musunuz?" "Türk edebiyatında ve sanatında kadınların ve gençlerin yerini nasıl görüyorsunuz? Türkiye de kadın olmak, genç olmak nasıl bir şey?" "Türban, AKP vb. tartışmalardan edebiyat ortamı nasıl etkileniyor?" Ve son olarak; "Türkiye-AB ilişkisini nasıl yorumluyorsunuz? Yazar ve şairlerin bir rolü olabilir mi bu diyalogda?"

Bir yandan bu soruları cevaplıyoruz, mütebessim, bir yandan ikimizin de kaçıp gitmek ister gibi bir hali var, tedirgin. Anlıyorum sebebini. Yazmak içe kapanık bir eylem. Duygusal, bireysel, yer yer hüzünden beslenen. Oysa bu tür söyleşilerde dışa dönük olmak gerekiyor. Kendinden pek bir emin cevaplamak sualleri. "Yazıyı yazan ben" ile "söyleşileri cevaplayan ben" farklı insanlarız hissine kapılmam bu yüzden.

Gene de güzel, keyifli bir sohbet gerçekleştiriyoruz. Bir o kadar mütevazı. Kimsenin egosu kimseyi ezmiyor. Özenli, dikkatli. İkimiz de ısrarla Türk edebiyatının ve sanatının ne kadar çok sesli ve dinamik olduğunu, nasıl köklü bir tarihi olduğunu ve Batı da bu çoğulluğun tanınmasının önemini vurguluyoruz. Programın sonuna doğru arkadaki panoya takılıyor gözlerimiz. Hemen çaprazımızdaki panoda güzel, genç ve esrarlı bir çehre dikkat çekiyor. Şair Nigar Hanım ın resmi bu. Objektife bakmıyor. Gözlerini kaldırmış, semaya bakar gibi. Salonun ve insanların üzerinden bakıyor uzaklara. Resmin altında hayatı ve yapıtlarıyla ilgili bilgiler var. Bir eserinin ismi dikkatimizi çekiyor. Elamteraneler. "Ne güzel bir müzik grubu ismi olur." diyor Tuna. "Ya da şarkı ismi." diyorum.

Oradan bize göz kırpıyor Şair Nigar Hanım. Sanatın ve edebiyatın içinde hüzün, içine kapanıklık, endişe, yalnızlık hep olacak dercesine.

26 Ekim 2008