Şili de bir vadi düşünün. Göz alabildiğine uzanan. Uzaktan bakıldığında romantik bir film karesi gibi. Vadi engin ve yemyeşil. Bir yanda orman, bir yanda gökyüzü ve ikisinin arasında sıkışmış gibi duran sevimli, şirin ve temiz bir yaşam alanı tasavvur edin. Bir çiftlik. Masal kitaplarından fırlamış gibi. Öylesine büyüleyici. Ama ne bu mekân, ne de yazıda anlatacağım konu bir kurgudan ibaret.

Bugünlerde dünya basınında en çok konuşulan, kafaları en çok kurcalayan ve yazarlara, sinemacılara ilham verebilecek bir hikâyeden bahsedeceğim. Yaşanmış bir hikâyeden.

And Dağları nın eteklerinde bu vadi. Ve vadinin ortasındaki çiftliğin ismi Colonia Dignidad. Burada Almanya dan Şili ye uzun seneler evvel gelen ve kendilerine Güney Amerika da yepyeni bir yaşam kuran Almanlar yaşıyor. Bu topluluğa dair çok az şey biliniyor. Sadece 1980lerin başlarında bir Şilili televizyoncunun çiftlikte çekim yapmasına izin veriliyor. Onun yayınladığı görüntülerde son derece barışçıl, huzurlu ve sevimli bir yaşamdan kesitler görülüyor. Kadınların nefis Alman ekmekleri ve pastaları pişirdikleri, erkeklerin kitap okuyup felsefi sohbetler ettikleri, çocukların mutlu mesut oynadıkları bir köy hayatı. Ama köy dediysem, son derece temiz, tertipli ve gelişmiş bir köy. Her şey gayet düzenli. Alman disiplini hakim her noktaya.

Tamamen içine kapalı bir topluluk bu. Dışarıyla temasları hemen hemen yok gibi. Kendi aralarında Almanca konuşuyor, geleneklerini sürdürüyor, kendi eğitimlerini ve kültürlerini veriyorlar çocuklarına. Ve kendi aralarında yapıyorlar evliliklerini. Çiftlikte yaşayanların dış dünyayla tek temasları ücretsiz hizmet sağladıkları günler. Haftanın belli günleri burada yaşayan Almanlar, civardaki yoksul köylülere ücretsiz bakıyor, yardımcı oluyor. Burası Şili nin en yoksul köşelerinden biri olduğu için binlerce insan bu hizmetten faydalanıyor.

Ama işte buraya kadar anlatılan her şey resmin bir yüzü. Bir de bir başka yüzü var ki, daha yeni yeni konuşuluyor, tartışılıyor. Bu çiftliği kuran ve son derece katı dindar olan Paul Schaefer ile ilgili araştırmalar tüyler ürpertici bambaşka bir hakikat sergiliyor. Schaefer ın bir rüyası var. Pürüzsüz, mükemmel, insanların kusursuz, hayatın son derece düzenli olduğu bir hayat alanı kurmak. Komünizmden nefret ediyor. Avrupa nın her noktasının komünizm tehlikesi altında olduğunu düşündüğü için, o ve yandaşları ütopyalarını gerçekleştirmek için Şili yi seçiyorlar kendilerine. Schaefer son derece karizmatik ve lider özelliklerine sahip olduğu için insanlar da izliyor onu. Söylediklerini harfiyen yapıyor ve aynı zamanda korkuyorlar ondan. Her hafta işledikleri günahları, zihinlerinden geçen her şeyi ona itiraf etmelerini istiyor Schaefer. Böylece herkesin en derin sırlarını, en zayıf yanlarını biliyor.

1973 Eylül ünde Şili de Pinochet iktidarı ele geçirdiğinde, Schaefer diktatör ile beraber hareket etmeye başlıyor. Böylece bu sevimli ve romantik çiftlik, kara para aklamaktan işkence merkezi vazifesi görmeye kadar birbirinden korkunç amaçlar için kullanılıyor. Ama çiftlikte yaşayan sıradan Almanların bu durumdan haberi yok muhtemelen. Onlar belki de doğanın içinde ahlaklı, dindar, temiz bir hayat sürmeye çalışırken, kapalı kapılar ardında Pinochet rejiminin en karanlık sırlarının işlendiğini bilmiyorlar. Allende yanlısı olan, Pinochet rejimini eleştiren onlarca insana burada işkence ve deneyler yapılıyor. 2006 senesinde yakalanıyor Schaefer. Devran değişmiş. Yaşlı, hasta bir adamken tutuklanıyor. Niye tutuklandığını bile bilmiyor, çünkü o yaptığı kötülükleri kötü olarak görmüyor. Hi-kâyesi bir Hollywood filmine konu olursa şaşırmamalı.

16 Kasım 2008