Dünyada her yüz kişiden ikisinin temizlik hastası olduğu açıklandı yakınlarda. Araştırmayı yapan Finlandiyalı bilim adamları bu sayıyı nasıl saptamışlar tartışmaya açık, ama belli ki Türkiye ye uğramamışlar.Bir zahmet gelseler görürler ki temizlik hastalığı hayli yaygın bir durum. Zira bence bu oran Türkiye de kat kat fazla. Her on kadından biri temizlik hastası bizde.

Anne olduktan sonra öğrenmeye mecbur hissettiğim ama ne kadar uğraşırsam uğraşayım doğrusu hâlâ sınıfta kaldığım dersler var. Bakıyorum karnemdeki kırıklara, sorunlu derslerin başında "ev çekip çevirmek" geliyor. Hayatı boyunca evini sırtındaki çanta, elindeki bavuldan ibaret addeden ben, sabit bir mekan, daimi bir çatı altında barınmayı istemeyen ben, ev çekip çevirmeyi öğreniyorum ya. Beceriksizlik beceriksizlik üstüne. Hele bayram öncesi iyice uzaylı gibi hissediyorum kendimi kadınlık dersinden pekiyilerle, takdirnamelerle geçen kadınların arasında.

Bayram geldi ya, hummalı bir faaliyet tüm evlerde. Kapı, baca, pencere, topyekûn bayram temizliğine tabi! Bir yanıyla ne güzel. Pırıl pırıl. Bir yanıyla düşünmeden edemiyorum. Evin dışındayken şehirlerin temizliğine zerrece itina göstermeyen bizler, ev içinde temizlik kaplanları kesiliveriyoruz ne hikmetse! Madem bu kadar titiziz, ne demeye atıveriyoruz o çerleri çöpleri ortalığa. Madem dışarıda bu kadar özensiz davranıyoruz, nasıl oluyor böyle ince temizlik yapıyoruz evlerde? Kapı kilitlerini tornavidalarla söküp, vida yerlerini kulak pamuklarıyla silen kadınlar tanıyorum. Bu kadar detaylı bir temizlik görmüş mü acaba Finlandiyalı bilim adamları? Kamusal alanları temiz tutmak konusunda bu kadar isteksiz olduğu halde kendi evlerinde bizim kadar titiz ve temiz millet az bulunur herhalde.

Öte yandan Finlandiyalı bilim adamlarının araştırmasının sonucu yürekten katıldığım bir tespitle taçlanmış. Rapora göre aşırı temizlik hastalıklardan korumuyor. Tam tersine, hastalıklara davet çıkarıyor. Her şeyi yasaklamak, evi ve yaşam alanını pırıl pırıl vaziyete getirip tüm mikroplardan arındırmak, bireylerin, bilhassa çocukların savunma sistemlerinin daha az ve daha geç gelişmesine sebep oluyor. O yüzden, kulağa tuhaf da gelse, az bir pislikten, bakteriden, mikroptan zeval gelmiyor kimseye. Tam tersine alerjilerden korunmanın en iyi yolunun az biraz pislik olduğu söyleniyor. Hadi buyrun!

Mikrobu, bakteriyi metafor gibi alalım bir an. Steril, korunaklı, her türlü farklılıktan arındırılmış, tekdüze hayatlar sürenlerin yaşamın iniş çıkışlarına karşı çok daha savunmasız, daha hazırlıksız olduğu sonucu çıkmıyor mu o zaman? İşte bu kısım her sanatçıyı yakından ilgilendiren bir nokta. Çünkü sanat ve edebiyat farklılıklardan, çelişkilerden, zıt gibi görünen unsurlar arasındaki bağlardan, tabiri caizse bakterilerden beslenir. Steril hayatlardan değil!

"Ev çekip çevirmeme gerek yok. Mademki sanatçıyım, steril hayatları sevmiyorum, öyle habire temizlik yapmamaya karar verdim," diyorum, vardığım sonuçtan gayet memnun.

"Tembelliğin teorisini de yaptın ya helal olsun sana," diyor Eyüp, yüzünde yaramaz bir tebessümle.

07 Aralık 2008